প্ৰতিবেদন নহয়, এয়া যেন এক যাদুকৰী কাগজহে! ন্যায়াধীশ বিপ্লৱ শৰ্মা আয়োগৰ প্ৰতিবেদনক এতিয়া তেনে ৰূপ দিবলৈকেই উঠি-পৰি লাগিছে চৰকাৰ। পিছে যাদুকৰী কাগজত ফু মাৰিব কোনে? হয়তো এই কথা আগতেই অনুধাৱন কৰিব পাৰিছিল আয়োগে। সেয়ে আয়োগে প্ৰতিবেদনত উল্লেখ কৰা পৰামৰ্শৱলীসমূহ কাৰ্যকৰী কৰিবলৈকো আন এখন কমিটি গঠন কৰাৰ কথা উল্লেখ কৰি গৈছে। এই কমিটিখনক নেতৃত্ব দিব লাগিব উচ্চতম ন্যায়ালয় অথবা উচ্চ ন্যায়ালয়ৰ এগৰাকী অৱসৰপ্ৰাপ্ত ন্যায়াধীশে। কমিটিখনত সদস্য হিচাপে থাকিব লাগিব কেন্দ্ৰীয় গৃহ মন্ত্ৰণালয়ৰ প্ৰতিনিধি, ৰাজ্য চৰকাৰৰ প্ৰতিনিধি আৰু সদৌ অসম ছাত্ৰ সন্থাৰ প্ৰতিনিধি। এই কমিটিখনে বিপ্লৱ শৰ্মা আয়োগে আগবঢ়োৱা পৰামৰ্শৱলী সঠিকভাৱে কাৰ্যকৰী কৰা হৈছে নে নাই সেই সম্পৰ্কে চোৱা-চিতা কৰিবলৈ প্ৰতি তিনিমাহৰ মূৰে মূৰে এবাৰ বৈঠকত মিলিত হ’ব লাগিব। প্ৰতিবেদনখনৰ অষ্টম অধ্যায়ৰ একেবাৰে শেষৰফালে এই কথা কোৱা হৈছে। 

পৰামৰ্শৱলীসমূহ নিৰ্ধাৰণ কৰিবলৈকো সময়সীমা নিৰ্ধাৰণ কৰি দিছে আয়োগে। এই অনুযায়ী প্ৰতিবেদনখন জমা দিয়াৰ ২ বছৰৰ ভিতৰত সেইসমূহ কাৰ্যকৰী কৰাৰ পোষকতা কৰিছে বিপ্লৱ শৰ্মা আয়োগে। গুৱাহাটী, ডিফু, তেজপুৰকে আদি কৰি ৰাজ্যৰ ভিন্ন প্ৰান্তত ৩৬ খনকৈ বৈঠক অনুষ্ঠিত কৰি প্ৰায় ১০০ৰো অধিক দল-সংগঠন তথা ২০০ৰো অধিক সাংবিধানিক বিশেষজ্ঞ, চিন্তাবিদ, বুদ্ধিজীৱি, সচেতন নাগৰিকৰে হোৱা আলোচনাৰ অন্তত প্ৰায় ৫৩টাৰো অধিক পৰামৰ্শ আৰু কেবাটাও সিদ্ধান্ত যুগুত কৰি ২০২০ চনৰ ১০ ফেব্ৰুৱাৰীত নিৰ্ধাৰিত সময়ৰ ভিতৰতে প্ৰতিবেদন দাখিল কৰিছিল ১৩ জনীয়া সদস্যৰে গঠিত ন্যায়াধীশ বিপ্লৱ শৰ্মা নেতৃত্বাধীন উচ্চস্তৰীয় কমিটিখনে। 

প্ৰতিবেদনখন দাখিল কৰাৰ প্ৰায় ৪ বছৰ পাৰ হৈ গ’ল যদিও আজিও ইয়াক লৈ সৰ্বসাধাৰণ ৰাইজ বাদেই, ৰাজনৈতিক দলসমূহৰ মাজতো ধুঁৱলী-কুঁৱলী পৰিৱেশ অব্যাহত থকা পৰিলক্ষিত হৈছে। ১৪১ পৃষ্ঠাৰ বৰ্ণনাভিত্তিক এই প্ৰতিবেদনখনত আছে ৯টা অধ্যায়। প্ৰথম অধ্যায় অৰ্থাৎ প্ৰস্তাৱনাত অসম চুক্তিখনো সন্নিবিষ্ট কৰা হৈছে। দ্বিতীয় অধ্যায়ত আছে পৃষ্ঠভূমি, লগতে উল্লেখ কৰা হৈছে বিভিন্ন সম্পৰ্কিত বাতৰি আৰু ঘটনা প্ৰৱাহ। তৃতীয় অধ্যায়ত বিভিন্ন দলং-সংগঠনৰে আলোচনা, সাংবিধানিক বিশেষজ্ঞৰ পৰামৰ্শ আদি গ্ৰহণৰ অন্তত প্ৰতিবেদনখন কি পদ্ধতিৰে যুগুত কৰা হৈছে সেই সম্পৰ্কে উল্লেখ আছে। চতুৰ্থ অধ্যায়ত দল-সংগঠনসমূহে আগবঢ়োৱা পৰামৰ্শসমূহৰ তাত্ত্বিক বিশ্লেষণ কৰা হৈছে। 

পঞ্চম অধ্যায়ত কমিটিখনে কি কি ইছ্যু বিবেচনা কৰিছে সেয়া উল্লেখ কৰিছে। অধ্যায়টোত উল্লেখ থকা অনুযায়ী মুঠ ৯টা ইছ্যুক গুৰুত্বসহকাৰে লোৱা হৈছিল। এই ইছ্যুসমূহৰ অন্যতম হৈছে অসম চুক্তিৰ ৬নং দফা কাৰ্যকৰীকৰণ, অসমীয়াৰ সংজ্ঞা নিৰ্ধাৰণ, অসমীয়া ভাষাৰ সুৰক্ষা আদি। ষষ্ঠ অধ্যায়ত ইছ্যুসমূহক লৈ উপনীত হোৱা সিদ্ধান্তৰ উল্লেখ আছে। এই অধ্যায়টোতে ইছ্যুসমূহৰ বিশ্লেষণৰ অন্তত অসমীয়া কোন সেই সম্পৰ্কে সিদ্ধান্তত উপনীত হৈছে বিপ্লৱ শৰ্মা আয়োগ। আয়োগে উপনীত হোৱা সিদ্ধান্তত কোৱা হৈছে যে ১৯৫১ চনৰ ১ জানুৱাৰীৰ পূৰ্বৰে পৰা অসমত বাস কৰি থকা অসমীয়া, জনজাতীয় ভূমিপুত্ৰ কিম্বা আন যিকোনো ভূমিপুত্ৰ তথা আন যিকোনোধৰণৰ ভাৰতীয় নাগৰিকসকল আৰু এই সকলোৰে উত্তৰাধিকাৰীসকলেই হৈছে অসমীয়া। 

এই সিদ্ধান্ত অনুযায়ী নিৰূপিত অসমীয়া লোকসকলক অসম চুক্তিৰ ৬নং দফা অনুযায়ী সুৰক্ষা প্ৰদান কৰিবৰ বাবেই আয়োগে ৭নং অধ্যায়ত চৰকাৰক উদ্দেশ্যি বৰ্ণনাত্মকৰূপত প্ৰায় ৫০টাৰো অধিক পৰামৰ্শ তথা মতামত আগবঢ়াইছে। অষ্টম অধ্যায়ত সেই পৰামৰ্শৱলী আৰু মতামতসমূহ সংক্ষেপে উল্লেখ কৰা হৈছে। এই অধ্যায়ত আয়োগে অসম চুক্তি মৰ্মে স্থাপন কৰা হোৱা শংকৰদেৱ কলাক্ষেত্ৰ, জ্যোতি চিত্ৰবন, আনন্দৰাম বৰুৱা ইনষ্টিটিত অব লেংগুৱেজ, আৰ্ট এণ্ড কালচাৰ আদি স্থাপনক লৈ সন্তুষ্টি প্ৰকাশ কৰিছে আৰু এই প্ৰতিষ্ঠানসমূহৰ আৰু অধিক উন্নীতকৰণৰ প্ৰয়োজন আছে বুলি মতামত আগবঢ়াইছে। 

সত্ৰসমূহৰ ৰক্ষণাবেক্ষণক লৈ চৰকাৰে হাতত লোৱা কাম-কাজক লৈ কিছু সন্তুষ্টি ব্যক্ত কৰিলেও এইক্ষেত্ৰত চৰকাৰৰ আৰু অধিক কৰণীয় আছে বুলিও মন্তব্য আগবঢ়াইছে আয়োগে। মতামতসমূহৰ অন্তত আয়োগে অসমীয়াৰ সুৰক্ষাৰ বাবে কেবাটাও ভাগত ভাগ কৰি পৰামৰ্শৱলী আগবঢ়াইছে। এই পৰামৰ্শৱলীয়ে ব্ৰহ্মপুত্ৰ উপত্যকাৰ লগতে বৰাক উপত্যকাকো সাঙুৰি লোৱা দেখা গৈছে। লগতে ষষ্ঠ অনুসূচীৰ অন্তৰ্গত অঞ্চলসমূহকলৈয়ো আয়োগে কেতবোৰ পৰামৰ্শ আগবঢ়োৱা দেখা গৈছে। 

৭.৩.৪ নং পৰামৰ্শত আয়োগে স্পষ্টকৈ ষষ্ঠ অনুসূচীৰ অন্তৰ্গত কাৰ্বি আংলং স্বায়ত্ব শাসিত পৰিষদ, উত্তৰ কাছাৰ পাৰ্বত্য অঞ্চল স্বায়ত্ব শাসিত পৰিষদ আৰু বড়োলেণ্ডৰ কথা উল্লেখ কৰিছে। আয়োগে ষষ্ঠ অনুসূচীৰ অন্তৰ্গত এই অঞ্চলসমূহৰ কথা উল্লেখ কৰি এতিয়ালৈকে উক্ত অঞ্চলসমূহক লৈ যি যি চুক্তি কৰা হৈছে সেই চুক্তিসমূহ তাৎক্ষণিকভাৱে কাৰ্যকৰী কৰাৰ ব্যৱস্থা গ্ৰহণ কৰিবলৈ পৰামৰ্শ আগবঢ়াইছে। চুক্তি কাৰ্যকৰী কৰিবলৈ যাওতে উক্ত অঞ্চলত বসবাস কৰা সকলো খিলঞ্জীয়া লোকেই যাতে উপকৃত হয় আৰু সকলোৰে যাতে অধিকাৰ সুৰক্ষিত থাকে তাৰপ্ৰতিও চকু ৰাখিবলৈ সকীয়াই দিছে আয়োগে।

৭.৩.৫ নম্বৰ পৰামৰ্শত ৰাভা হাছং স্বায়ত্ব পৰিষদ, তিৱা স্বায়ত্ব পৰিষদ, সোণোৱাল কছাৰী স্বায়ত্ব পৰিষদ, মিচিং স্বায়ত্ব পৰিষদকে আদি কৰি প্ৰতিখন স্বায়ত্ব পৰিষদত পৰ্যাপ্ত বিত্তীয় আৰু প্ৰশাসনিক সাহায্য প্ৰদানেৰে সম্পূৰ্ণৰূপে সক্ৰিয় কৰি তুলিবলৈ কোৱা হৈছে। 

আয়োগে এই প্ৰতিবেদনত অসমীয়া ভাষাৰ লগতে আন থলুৱা ভাষাৰ সুৰক্ষাক অতি গুৰুত্বসহকাৰে লোৱা পৰিলক্ষিত হৈছে। অসমীয়া ভাষাৰ অস্তিত্ব যাতে বিপদাপন্ন হৈ নপৰে তাৰ বাবে বৰাক উপত্যকাসহ সমগ্ৰ ৰাজ্যতে ৰাজ্যভাষা আইন, ১৯৬০ পূৰ্ণৰূপত প্ৰণয়ন কৰিবলৈ চৰকাৰক পৰামৰ্শ আগবঢ়াইছে। আন থলুৱা ভাষা ব্যৱহাৰ কৰা লোকৰ সংখ্যা তাকৰ হ’লেও সেই ভাষাসমূহকো সুৰক্ষা দিবলৈ চৰকাৰক পৰামৰ্শ আগবঢ়াইছে আয়োগে। অসমীয়া ভাষাৰ সুৰক্ষাৰ বাবে আয়োগে চৰকাৰক মুঠ ১৭টা পৰামৰ্শ আগবঢ়াইছে। এইসমূহৰ ভিতৰত অন্যতম হ’লঃ

▪️ অসম চৰকাৰী ভাষা আইন, ১৯৬০ সঠিকৰূপত প্ৰণয়ন কৰা।
▪️ অসমৰ সকলো চৰকাৰী কাম-কাজত অসমীয়া ভাষাৰ প্ৰয়োগ আৰু ব্যৱহাৰ সুনিশ্চিত কৰা।
▪️ অসমৰ সৈতে সম্পৰ্কিত তথা আন যিকোনোধৰণৰ কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰৰ নিৰ্দেশনাৰ অসমীয়া সংস্কৰণ নিৰ্ধাৰিত সময়ৰ ভিতৰত প্ৰকাশৰ ব্যৱস্থা কৰা।
▪️ এখন স্বতন্ত্ৰ ভাষা আৰু সংস্কৃতি পৰিষদ গঠন কৰা।
▪️ অষ্টম অথা দশম শ্ৰেণীলৈ চৰকাৰী-বেচৰকাৰী, ৰাজ্যিক তথা কেন্দ্ৰীয় ব’ৰ্ডৰ অধীনস্থ ইংৰাজী মাধ্যমৰ বিদ্যালয়ত অসমীয়া ভাষা বাধ্যতামূলক কৰা।
▪️ সাহিত্যৰথী লক্ষ্মীনাথ বেজবৰুৱা আৰু সাহিত্যাচাৰ্য পদ্মনাথ গোহাঞি বৰুৱাৰ নামত আসন খুলি বৰাক উপত্যকাৰ শিলচৰস্থিত অসম বিশ্ববিদ্যালয় আৰু আৰু তেজপুৰ কেন্দ্ৰীয় বিশ্ববিদ্যালয়ত অসমীয়া ভাষা বিভাগ প্ৰতিষ্ঠা কৰা।
▪️ সাহিত্য অকাডেমীৰ ৰাজ্যিক শাখা অসমত স্থাপনৰ ব্যৱস্থা কৰা।
▪️ কলকাতাৰ নেশ্যনেল লাইব্ৰেৰীৰ আৰ্হিত বহুভাষিক এটি পুথিভৰাল স্থাপন কৰা।
▪️ সাহিত্যৰথী লক্ষ্মীনাথ বেজবৰুৱাৰ নামত প্ৰতিখন জিলা সদৰত একোটাকৈ সাংস্কৃতিক প্ৰকল্প নিৰ্মাণ কৰা।
▪️ অসমীয়া সংস্কৃতিৰে পৰিপূৰ্ণ এটাকৈ সাংস্কৃতিক প্ৰকল্প দেশৰ প্ৰতিখন গুৰুত্বপূৰ্ণ চহৰতে খোলাৰ ব্যৱস্থা কৰা।

একেদৰে চৰকাৰী-বেচৰকাৰী চাকৰিৰ ক্ষেত্ৰত অসমীয়াৰ বাবে ৮০ শতাংশ আসন সংৰক্ষণৰ পৰামৰ্শও আগবঢ়াইছে আয়োগে। কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰৰ গ্ৰুপ চি আৰু গ্ৰুপ ডিৰ চাকৰিতো ৮০ শতাংশ আসন সংৰক্ষণ কৰিবলৈ পৰামৰ্শ দিছে আয়োগে। অসম চুক্তিৰ পূৰ্ণ ৰূপায়ণৰ পৰামৰ্শ আগবঢ়াই আয়োগে অসমৰ সংসদীয় আসনত ৮০ শতাংশ আসন অসমীয়াৰ বাবে সংৰক্ষণ কৰাৰো পোষকতা কৰিছে। এইক্ষেত্ৰত পৰামৰ্শ প্ৰদান কৰোতে আয়োগে সদৌ অসম ছাত্ৰ সন্থাৰ প্ৰতিনিধিয়ে ১০০ শতাংশ আসন সংৰক্ষণৰ পোষকতা কৰাৰ কথাও উল্লেখ কৰা দেখা গৈছে। ৰাজনৈতিক সুৰক্ষাৰ বাবে আয়োগে আগবঢ়োৱা আন এক উল্লেখযোগ্য পৰামৰ্শ হৈছে অসমত উচ্চ সদন গঠনৰ বাবে পদক্ষেপ গ্ৰহণ কৰা। এই উচ্চ সদন কেৱল অসমীয়াৰ বাবে সংৰক্ষিত হ’ব লাগে বুলিও আয়োগে ৭.৩.৬নং পৰামৰ্শত স্পষ্টকৈ উল্লেখ কৰিছে। 

চাকৰি আৰু ৰাজনৈতিক সংৰক্ষণৰ উপৰিও আয়োগে ভূমিৰ অধিকাৰকো প্ৰাধান্য দিছে। আয়োগে হৰিশংকৰ ব্ৰহ্মৰ ভূমি সম্পৰ্কীয় পৰামৰ্শ কাৰ্যকৰী কৰাৰ পৰামৰ্শ আগবঢ়োৱাৰ লগতে ১৪টাকৈ নিজাববীয়া পৰামৰ্শও সন্নিবিষ্ট কৰিছে। এইসমূহৰ ভিতৰত অন্যতম পৰামৰ্শসমূহ উল্লেখ কৰা হ’লঃ

▪️ অসমীয়া লোকেহে ক্ৰয়-বিক্ৰয় কৰিব পৰা ৰাজহ চক্ৰসমূহ চৰকাৰে চিনাক্ত কৰি উলিয়াব লাগিব। এইক্ষেত্ৰত অৱশ্যে নগৰাঞ্চলক বাদ দিয়াৰ কথা কোৱা হৈছে।
▪️ কৃষিভূমিৰ শ্ৰেণী পৰিৱৰ্তন যাতে কোনো কাৰণতে সম্ভৱ হৈ নুঠে তাৰ বাবে চৰকাৰক ব্যৱস্থা গ্ৰহণ কৰিবলৈ পৰামৰ্শ আগবঢ়াইছে। শ্ৰেণী পৰিৱৰ্তনত গাঁওসভাৰ অনুমোদন বাধ্যতামূলক কৰিবলৈকো পৰামৰ্শ আগবঢ়াইছে আয়োগে।
▪️ গুৱাহাটীৰ পৰা টিহুলৈ পূৰ্বে নিৰ্ধাৰণ কৰা ঔদ্যোগিক বলয়ৰ বাদে কৃষি অনুপযোগী মাটি নিৰ্ধাৰিত সময়ৰ ভিতৰত চিনাক্ত কৰিব লাগিব। কিন্তু কোনো কাৰণতে প্ৰাথমিক কৃষিভূমি হ’ব নোৱাৰিব।
▪️ অসমীয়া মানুহে যাতে ধনৰ অবাৱত মাটি বিক্ৰী কৰিবলগীয়া নহয় তাৰ বাবে উদ্যান শস্য, পশুপালন আদি অসমীয়া যুৱক-যুৱতীক সহায় কৰিবলৈ পৰামৰ্শ আগবঢ়াইছে।
▪️ ৩ বছৰৰ ভিতৰত অসমীয়া লোকক ভূমিৰ পট্টা প্ৰদান কৰিবলৈ কোৱা হৈছে।
▪️ চৰ অঞ্চলত ছাৰ্ভে কৰিবলৈ পৰামৰ্শ আগবঢ়াইছে। নতুন চৰবোৰ চৰকাৰী ভূমি বুলি গণ্য কৰি তেনে ভূমি খহনীয়াত ক্ষতিগ্ৰস্তসকলক সংস্থাপনৰ লগতে কৃষিকাৰ্যত ব্যৱহাৰৰ পৰামৰ্শ আগবঢ়াইছে। 
▪️ চাহ বাগিছাৰ ভূমি যাতে চৰকাৰৰ অনুমতি অবিহনে প্ৰকৃত গৰাকীৰ পৰা লীজ আদি দিয়াৰ নামত আনৰ হাতলৈ নাযায় তাৰ বাবে কঠোৰ ব্যৱস্থা কৰিবলৈ পৰামৰ্শ আগবঢ়াইছে। 
▪️ চাহ বাগিছাৰ মাটি আন কামত ব্যৱহাৰ যাতে নহয় তাৰ প্ৰতিও চৰকাৰক কঠোৰ দৃষ্টি ৰাখিবলৈ কৈছে। 
▪️ ট্ৰাইবেল বেল্ট আৰু ব্লকৰ ভূমিক নগৰাঞ্চলৰ সম্প্ৰসাৰণৰ আওতাৰ পৰা বাদ দিবলৈ পৰামৰ্শ আগবঢ়াইছে।

ৰাজনৈতিক, সংস্থাপন, ভাষা আৰু ভূমিৰ অধিকাৰ সুৰক্ষা কৰাৰ উপৰিও আয়োগে সাংস্কৃতিক, সামাজিক, ভাষিক আৰু ঐতিহ্যৰ সুৰক্ষাৰ বাবেও চৰকাৰক ১৮টা পৰামৰ্শ আগবঢ়াইছে। এই ১৮টা পৰামৰ্শৰ কেতবোৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ পৰামৰ্শ উল্লেখ কৰা হ’লঃ

▪️ সত্ৰ, নামঘৰ আৰু আন ঐতিহ্যমণ্ডিত ধৰ্মীয় অনুষ্ঠানৰ সংৰক্ষণ আৰু সুৰক্ষাৰ ব্যৱস্থা কৰা। ইয়াৰ বাবে কেন্দ্ৰ আৰু ৰাজ্য চৰকাৰৰ সাহায্যত স্বতন্ত্ৰ পৰিষদ গঠন কৰা।
▪️ পশ্চিমবংগৰ কোচবিহাৰত থকা মধুপুৰ সত্ৰৰ সংবৰ্ধনৰ বাবে কেন্দ্ৰ চৰকাৰে ব্যৱস্থা গ্ৰহণ কৰা। 
▪️ সকলো বিদ্যালয়তে অষ্টম শ্ৰেণীলৈ অসম বুৰঞ্জী বাধ্যতামূলক কৰা।
▪️ জিকিৰ আৰু জাৰিৰ সংৰক্ষণৰ ব্যৱস্থা কৰা আৰু সেয়া ৰাজ্যখনৰ আন স্থানীয় ভাষাসমূহলৈ অনুবাদৰ ব্যৱস্থা কৰা।
▪️ ১৯৭১ চনৰ পিছত অহা অবৈধ লোকসকলক চিনাক্তকৰণৰ ব্যৱস্থ ক্ষিপ্ৰতৰ কৰি তুলি সেইসকলক ওভতাই পঠিয়াবলৈ বাংলাদেশ চৰকাৰৰ সৈতে কেন্দ্ৰ চৰকাৰে প্ৰয়োজনীয় পদক্ষেপ গ্ৰহণ কৰা।
▪️ ভাৰত-বাংলাদেশ সীমান্ত সম্পূৰ্ণৰূপে ছীল কৰা।
▪️ অসম ৰাজ্যিক জৈৱ বৈচিত্ৰ্য পৰিষদক শক্তিশালী কৰিবলৈ কেন্দ্ৰ আৰু ৰাজ্য উভয় চৰকাৰে আৰ্থিক সাহায্য আগবঢ়োৱাৰ ব্যৱস্থা কৰা।

এনেদৰে প্ৰায় ৬০টাৰো অধিক মতামত আৰু পৰামৰ্শ আগবঢ়াই সেয়া যিমান পাৰি সিমান সোনকালে কাৰ্যকৰী কৰিবলৈ বিপ্লৱ শৰ্মা আয়োগে আহ্বান জনাইছে। এই পৰামৰ্শসমূহলৈ চালে দেখা যায় যে তেনে একাধিক সিদ্ধান্ত ইতিমধ্যে অসমৰ কেবাখনো চৰকাৰে গ্ৰহণ কৰিছে যদিও সেয়া সঠিকভাৱে কাৰ্যকৰী নোহোৱাৰ পৰিপ্ৰেক্ষিতত অসমীয়া জাতিৰ ভৱিষ্যত আজি সংকটাপন্ন হৈ পৰিছে। তাৎপৰ্যপূৰ্ণ কথা এয়ে যে এই প্ৰতিবেদনখনৰ পৰামৰ্শসমূহ কাৰ্যকৰী কৰিবলৈ হ’লে চৰকাৰক সদিচ্ছাৰ লগতে বৃহৎ পৰিমাণৰ ধনৰো প্ৰয়োজন হ’ব। লগতে প্ৰয়োজন হ’ব কেন্দ্ৰৰ সহায়-সহযোগিতাৰ। 

চৰকাৰ তথা বিৰোধীৰ ৰাজনৈতিক স্বাৰ্থৰ কথালৈ বাদ দি প্ৰতিবেদনখন আৰম্ভণিৰ পৰা শেষলৈ পঢ়িলেও স্পষ্ট হৈ পৰে যে এয়া কাৰ্যকৰী কৰাৰ সদিচ্ছাতকৈয়ো ইয়াৰ জৰিয়তে আচলতে চৰকাৰেও ৰাজনৈতিক স্বাৰ্থ পূৰণতহে অধিক গুৰুত্ব প্ৰদান কৰিছে। কিয়নো ভাষিক আৰু ভূমিৰ অধিকাৰ সম্পৰ্কীয় পৰামৰ্শৰ বাদে ৰাজনৈতিক পৰামৰ্শকেইটা কাৰ্যকৰী কৰিবলৈ হ’লে কেন্দ্ৰ চৰকাৰৰ অনুমোদন অপৰিহাৰ্য। এনে পৰিপ্ৰেক্ষিতত চৰকাৰেও মূল কথাসমূহৰ ফালৰি কাটি কাৰ্যকৰী কৰাৰ বাবে প্ৰয়োজনীয় সদিচ্ছাৰ পৰিৱৰ্তে ৰাজ্যবাসীৰ সমুখত এই প্ৰতিবেদনখনক জাতি, মাটি, ভেটিৰ সুৰক্ষাৰ ক্ষেত্ৰত এক 'যাদুকৰী কাগজ’ হিচাপে প্ৰতিষ্ঠা কৰিবলৈহে উঠিপৰি লগা বিষয়টোৱে আন এক ৰহস্যৰ সৃষ্টি কৰিছে।