ফ্ল’ৰিডাঃ মহাকাশ অন্বেষণৰ এক নতুন অধ্যায়ৰ সূচনা কৰি অৱশেষত সফলতাৰে আৰম্ভ হ’ল বহু প্ৰত্যাশিত এক্সিয়ম-৪ অভিযান। বিভিন্ন কাৰণত একাধিকবাৰ বাতিল কৰাৰ পিছত বুধবাৰে ভাৰতীয় সময়ানুসৰি দুপৰীয়া ১২.০১ বজাত ফ্ল’ৰিডাস্থিত নাছাৰ কেনেডি স্পেচ চেণ্টাৰত লঞ্চ কমপ্লেক্স ৩৯এৰ পৰা স্পেচএক্স ফেলকন-৯ ৰকেটত মহাকাশলৈ উৰা মাৰে ভাৰতৰ গ্ৰুপ কেপ্তেইন শুভাংশু শুক্লা আৰু তেওঁৰ তিনি সহযোগীয়ে।
উল্লেখ্য যে এই ঐতিহাসিক উৎক্ষেপণে ভাৰতৰ মহাকাশ অন্বেষণৰ ক্ষেত্ৰত এক নতুন মাইলৰ খুঁটি স্থাপন কৰিছে। মহাকাশচাৰী ৰাকেশ শৰ্মাৰ পিছত সুদীৰ্ঘ ৪১ বছৰৰ পিছত মহাকাশত ভৰি দিয়া দ্বিতীয়গৰাকী ভাৰতীয় হিচাপে পৰিগণিত হৈছে শুভাংশু শুক্লা। একে সময়তে আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় মহাকাশ কেন্দ্ৰত গুৰুত্বপূৰ্ণ কাৰ্যকৰী ভূমিকা পালন কৰা প্ৰথমগৰাকী ভাৰতীয়ও পৰিগণিত হৈছে শুভাংশু।
ইয়াৰ পূৰ্বে ১৯৮৪ চনত উইং কমাণ্ডাৰ ৰাকেশ শৰ্মাই ছোভিয়েট ছালিউট-৭ মহাকাশ কেন্দ্ৰত আঠ দিন কটায় পৃথিৱীলৈ ঘূৰি আহিছিল। শুভাংশু শুক্লাৰ সৈতে এই এক্সিয়ম-৪ মিছনত আছে আমেৰিকাৰ অভিজ্ঞ মহাকাশচাৰী কমাণ্ডাৰ পেগী হুইটছন, পোলেণ্ডৰ অভিযন্তা স্লাভোছ উজনানস্কি আৰু হাংগেৰীৰ গৱেষক টিবৰ কাপু। লক্ষণীয়ভাৱে, মহাকাশ উৰণৰ পূৰ্বে শুভাংশু শুক্লাই দিয়া “তৰাটো হাতৰ মুঠিত লোৱা সম্ভৱ” বক্তব্যই লক্ষ্ণৌকে ধৰি সমগ্ৰ ভাৰতবৰ্ষতে এক আৱেগিক পৰিৱেশৰ সৃষ্টি কৰে।
তেওঁ লগতে কয় যে তেওঁ কেৱল বাদ্যযন্ত্ৰ আৰু সঁজুলিয়েই নহয়, “এক কোটি হৃদয়ৰ আশা আৰু সপোন” কঢ়িয়াই লৈ ফুৰিছে। উৎক্ষেপণৰ কিছু মুহূৰ্ত পিছতে মহাকাশৰ পৰা দিয়া প্ৰথমটো বাৰ্তাত তেওঁ কয়, “নমস্কাৰ মোৰ প্ৰিয় দেশবাসীসকল! কি অসাধাৰণ যাত্ৰা! ৪১ বছৰৰ পিছত আমি মহাকাশলৈ উভতি আহিছো। ই এক অভূতপূৰ্ব যাত্ৰা।” মন কৰিবলগীয়া যে, এই অভিযান তেওঁৰ বাবে কেৱল ব্যক্তিগত মাইলৰ খুঁটি নহয়, বিশ্ব মহাকাশ অন্বেষণৰ ক্ষেত্ৰত ভাৰতৰ ক্ৰমবৰ্ধমান ভূমিকাৰ বাবেও এক গৌৰৱৰ মুহূৰ্ত।
উল্লেখ্য যে, এই অভিযান স্পেচএক্স ড্ৰেগন মহাকাশযানত আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় মহাকাশ কেন্দ্ৰৰ দিশে আগবাঢ়িছে। ২৬ জুন বৃহস্পতিবাৰে ভাৰতীয় সময় অনুসৰি প্ৰায় ৪:৩০ বজাত আই এছ এছৰ সৈতে ডক কৰাৰ কথা আছে ড্ৰেগন মহাকাশযানখন। ডকিং কৰাৰ পিছত ক্ৰু সদস্যসকলে মহাকাশ কেন্দ্ৰত প্ৰৱেশ কৰি প্ৰায় দুসপ্তাহৰ বাবে ৬০ টাতকৈও অধিক বৈজ্ঞানিক পৰীক্ষা চলাব। ইয়াৰ ভিতৰত বিপাকীয় ৰোগ, পেশী আৰু উদ্ভিদৰ বৃদ্ধিৰ ওপৰত মাইক্ৰ’গ্ৰেভিটিৰ প্ৰভাৱ, অণুজীৱৰ আচৰণ, আৰু পদাৰ্থ পৰীক্ষাকে ধৰি ভাৰতৰ পৰা সাতটা গুৰুত্বপূৰ্ণ পৰীক্ষা অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছে।
শুভাংশু শুক্লাই মহাকাশত মেথি আৰু মুগৰ দালি খেতিৰ ওপৰতো পৰীক্ষা-নিৰীক্ষা চলাব, যিয়ে ভৱিষ্যতে ভাৰতীয় মহাকাশ অভিযানত খাদ্য সুৰক্ষাৰ ক্ষেত্ৰত উল্লেখযোগ্য ভূমিকা ল’ব পাৰে। ইফালে, কেন্দ্ৰীয় মন্ত্ৰী জিতেন্দ্ৰ সিঙে প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীয়ে মহাকাশ খণ্ড ব্যক্তিগত খণ্ডৰ বাবে মুকলি কৰাৰ সিদ্ধান্তত এই উৎক্ষেপণক ‘গেম চেঞ্জিং ডেভেলপমেণ্ট’ বুলি অভিহিত কৰিছে। তেওঁ কয় যে অহা দশকত এই খণ্ডটোৱে ৪০-৪৫ বিলিয়ন ডলাৰ লাভ কৰিব পাৰে।
প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীয়েও এক্সিয়ম-৪ অভিযানৰ সফল আৰম্ভণিৰ বাবে অভিনন্দন জনাই কয় যে গ্ৰুপ কেপ্তেইন শুভাংশু শুক্লাই ১৪০ কোটি ভাৰতীয় নাগৰিকৰ আশা আৰু আকাংক্ষা কঢ়িয়াই লৈ মহাকাশলৈ উৰা মাৰিছে। উল্লেখ্য যে, এক্সিয়ম-৪ মিছনৰ পাইলট হিচাপে শুভাংশু শুক্লাৰ দায়িত্বসমূহৰ ভিতৰত আছে জটিল উৰণ ব্যৱস্থাসমূহ নিৰীক্ষণ কৰা, প্ৰয়োজন সাপেক্ষে মেনুৱেল ডকিং পদ্ধতিসমূহ কাৰ্যকৰী কৰা, আৰু উৎক্ষেপণ আৰু উভতি অহাৰ সময়ত ক্ৰুৰ সুৰক্ষা নিশ্চিত কৰা।
এই মহাকাশ যাত্ৰাৰ বাবে তেওঁ এক্সিয়ম, নাছা, ইএছএ, আৰু স্পেচএক্সৰ সৈতে কেইবামাহো বিস্তৃত প্ৰশিক্ষণ গ্ৰহণ কৰিছিল। ৰাছিয়াৰ গাগাৰিন চেণ্টাৰত গগনযান কাৰ্যসূচীৰ অংশ হিচাপেও তেওঁ প্ৰশিক্ষণ লৈ আছে। টেষ্ট পাইলট হিচাপে তেওঁৰ ২০০০ ঘণ্টাৰো অধিক উৰণৰ অভিজ্ঞতা আছে। অভিযানৰ শেষত চাৰিজনীয়া দলটোৱে কেলিফৰ্ণিয়াৰ উপকূললৈ উভতি যাব।